top of page

BELİREN YETİŞKİNLİK: Gençlerin Yeni Yolculuğu

Güncelleme tarihi: 1 May 2024

Belki de en heyecan verici dönemlerden biri, gençlerin yaşamlarında yolun başlangıcıyla sonunu birbirine bağlayan ‘beliren yetişkinlik’ dönemidir. Geleneksel kavramlara meydan okuyarak, gençlik ile yetişkinlik arasında belirgin bir köprü olduğunu savunan birçok uzman, bu dönemin önemini giderek artan bir şekilde vurguluyor. İçinde bulunduğumuz çağda, ergenlikten yetişkinliğe geçiş artık daha karmaşık ve belirsiz hale gelmiş durumda. Bu dönem, bireylerin kimliklerini bulma, hayatlarında önemli kararlar alma ve kendi yollarını çizme sürecidir. Ancak, bu yolculukta karşılaşılan zorluklar ve fırsatlar, beliren yetişkinliğin ne olduğunu ve neden önemli olduğunu anlamamızı sağlar. Şimdi, bu dönemin derinliklerine inerek, gençlerin yeni yolculuğunu birlikte keşfedelim.


Geleneksel olarak, gençlik dönemi ergenlik sonrası yetişkinlikle sona ererdi ve bireyin yaşamındaki belirgin bir geçiş dönemiydi. Ancak, günümüzde birçok uzman, ergenlik ile yetişkinlik arasında belirgin bir geçiş dönemi olduğunu savunuyor. İşte bu geçiş dönemine de beliren yetişkinlik deniyor.
 
Jeffrey Jensen Arnett, 2000'lerin başında "beliren yetişkinlik" terimini popüler hale getirmiştir. Arnett'e göre, beliren yetişkinlik, geleneksel olarak kabul edilen gençlik ile yetişkinlik arasında bir geçiş dönemini ifade eder. Bu dönem, gençlerin fiziksel, duygusal ve sosyal olarak bağımsızlıklarını kazanma sürecini içerirken, aynı zamanda belirsizlik, keşif ve deneme gibi özelliklerle de karakterizedir.
 
Beliren yetişkinlik, gençlerin ergenlik dönemini tamamladıktan sonra hala birçok gelişim sürecinden geçtikleri ve yetişkin rollerini tam olarak benimsemedikleri bir dönemdir. Bu dönem genellikle 18 ila 25 yaşları arasını kapsar. Ancak bazı uzmanlar bu sürenin daha uzun olabileceğini savunuyor. Bu dönemde, gençler eğitimlerini tamamlarlar, kariyer seçimleri yaparlar, cinsel kimliklerini ve ilişkilerini keşfederler ve bağımsızlık ile sorumluluk arasında denge kurmaya çalışırlar.
 
Arnett, beliren yetişkinliği tanımlarken, geleneksel olarak kabul edilen yetişkinlik işaretlerinin (örneğin, evlenme, meslek edinme, ev satın alma gibi) giderek daha sonraki yaşlara ertelendiğini ve bu nedenle genç yetişkinlik döneminin uzadığını savunur. Bu kavram, genç yetişkinlerin kendi kimliklerini bulma, mesleki yönlerini keşfetme ve yaşamlarını nasıl yönlendireceklerine karar verme sürecinde yaşadıkları deneyimleri açıklamak için kullanılır. Arnett'in beliren yetişkinlik kavramı, gençlerin modern toplumlarda karşılaştıkları benzersiz zorlukları ve deneyimleri anlamak için önemli bir çerçeve sunar.
 
Neden Ortaya Çıktı?
Beliren yetişkinlik kavramı, modern toplumlardaki değişen sosyal ve ekonomik koşulların bir sonucu olarak ortaya çıktı. Endüstrileşme, küreselleşme ve teknolojik ilerlemeler gibi faktörler, bireylerin yaşamlarını daha uzun süre boyunca eğitim almaya ve kendi kendilerine bakmaya odaklanmalarını sağladı. Bunun sonucu olarak da geleneksel olarak kabul edilen yetişkinlik dönemi giderek daha belirsiz hale geldi.
 
Beliren Yetişkinliğin Özellikleri
Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin sahip oldukları beş temel özellik şunlardır:

1)     Kimlik Keşfi:
Gençler, kimliklerini bulma ve tanımlama sürecinde yoğun bir içsel arayış içindedirler. İnançları, değerleri ve hedefleri hakkında daha derinlemesine düşünme ve keşfetme zamanındadırlar.
2)     Değişkenlik /İstikrarsızlık
Bu dönemde, gençlerin yaşamlarında belirgin bir istikrarsızlık ve değişkenlik vardır. Eğitim, kariyer, ilişkiler ve diğer yaşam alanlarında sürekli olarak değişim ve belirsizlikle karşılaşırlar.
3)     Kendine Odaklanma
Beliren yetişkinlik dönemi, gençlerin kendi ihtiyaçlarına ve hedeflerine odaklanma zamanıdır. Kendi gelişimleri ve gelecekleri üzerinde yoğunlaşırlar ve bu süreçte kendi kararlarını alma ve sorumluluk alma becerilerini geliştirirler.
4)     İki Arada Hissetme
Bu dönemde gençler, gençlik ile yetişkinlik arasında bir geçişte olduklarını hissederler. Hem ergenlikle bağlantılı özellikleri korur hem de yetişkin rollerini almaya başlarlar. Bu ikili durum bazen kafa karışıklığına neden olabilir.
5)     Fırsatlar
Beliren yetişkinlik dönemi, gençler için birçok fırsatın da zamanıdır. Eğitim, kariyer, seyahat ve ilişkiler gibi alanlarda keşfetme ve deneme fırsatları sunar. Bu dönem, gençlerin kendilerini geliştirmek ve yeni deneyimler yaşamak için birçok olanak bulduğu bir zaman dilimidir.
 
Özetle, beliren yetişkinlik, gençlerin hayatlarında kritik bir dönem olarak öne çıkmakta. Geleneksel sınırları aşarak, gençlik ile yetişkinlik arasında belirsizlik ve keşif dolu bir köprü olarak beliren yetişkinlik, günümüzde giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu dönemde gençlere sağlanacak destek ve rehberlik, onların sağlıklı bir şekilde gelişmelerine ve toplumun genel refahına katkıda bulunmalarına yardımcı olabilir. Beliren yetişkinlik dönemini anlamak ve gençlere destek olmak, gelecekte daha sağlıklı ve mutlu bir toplumun inşası için hayati önem taşır. Dolayısıyla, gençlerin bu kritik süreçte yanlarında olduğumuzu hissettirmek ve onları geleceğe hazırlamak, toplumumuzun refahı için temel bir adımdır.
 
 

Prof. Dr. Dilek Şirvanlı Özen

Psikolog, Akademisyen, Ebeveyn Danışmanı, Çift ve Aile Danışmanı

İstanbul / Türkiye

 

Eğitimlerden ve blog yazılarından haberdar olmak için abone olabilirsiniz.

Abone olduğunuz için teşekkür ederiz!

  • LinkedIn
  • X
  • Instagram
bottom of page