top of page

OLGUNLAŞMAMIŞ EBEVEYNLER: Çocuklara Bırakılan Sessiz Yük

Çocuklukta taşınan yükler vardır; ne ağırlığı görünür ne de sesi duyulur. Bu yükler, yetişkinlikte bir anda ortaya çıkar ve ilişkilerde, iş hayatında, ya da günlük yaşamın farklı alanlarında kendini hissettirebilir. Ancak çoğu zaman, bu durumun kaynağını anlamak kolay değildir. Güven tam anlamıyla sağlanamaz, sevgi dolu anlar hep eksik kalır, şefkate yaklaşırken bir boşluk hissedilir. Çünkü bazı yaralar, sevgi yerine eleştiriyle, güven yerine korkuyla, şefkat yerine ilgisizlikle şekillenir.

Çevremizde, hayatlarında yaşadıkları zorlukları sorgulamadan kabul eden insanlara sıkça rastlanır. Ancak bu durum, çoğu zaman çocuklukta taşınan yüklerin yetişkinlikte sessiz bir yankı olarak ortaya çıkmasından kaynaklanır. Bu yüklerin kaynağını fark etmek ve onlarla yüzleşmek, onları geride bırakmanın ilk adımıdır.



Sessiz Çığlıklar
Bazı yaralar görünmezdir ama yıllar boyunca etkisini hissettirir. Çocuklukta ebeveynlerden beklenen sevgi, güven ve şefkatin yerini eleştiriler, ilgisizlik ya da öfke aldığında, bu durum bireyin yetişkinlik hayatında derin izler bırakabilir. Böyle bir geçmişe sahip bireyler, yetişkinliklerinde sevgi ve güven arayışında olsalar da, çoğu zaman "Neden hep yarım kalmış gibi hissediyorum?" sorusuyla karşı karşıya kalırlar.
Olgunlaşmamış ebeveynlerin çocukları, farkında olmadan bir "sessiz yük" taşır. Bu yük; ilişkilerde güvensizlik, sürekli onay arayışı ya da kendini değersiz hissetme gibi şekillerde ortaya çıkabilir. Ancak bu yüklerin kaynağını anlamak, iyileşme sürecinin ilk adımıdır.

Olgunlaşmamış Ebeveynler Kimdir?
Bir ebeveynin yaşı ilerlemiş olabilir, ancak duygusal olgunluğu yetersiz kaldığında, çocuklarına zarar verebilecek bir davranış modeli ortaya çıkabilir.

Olgunlaşmamış ebeveynler:
  • Kendi duygularını kontrol etmekte zorlanır ve öfke ya da sessizlikle cezalandırır.
  • Çocuklarını birey olarak görmek yerine, "beni mutlu etmesi gereken" bir figür olarak görür.
  • Duygusal ihtiyaçlara karşı duyarsızdır, genellikle "Abartıyorsun!" gibi tepkiler verir.
  • Sevgi sunar, ancak bu sevgi genellikle tutarsızdır.

Böyle bir ortamda büyüyen çocuklar, sürekli "Daha ne yaparsam sevilirim?" sorusunu sormaya yönelir. Bu soru, yetişkinlikte ilişkilerde ve duygusal bağlarda kendini hissettiren bir eksiklik duygusunun temelini oluşturabilir.

Çocuklukta Açılan Yaralar Yetişkinlikte Nasıl Görünür?
  1. Sürekli Güven Arayışı
    Çocuklukta güvende hissetmeyen bireyler, yetişkinliklerinde güven duygusunu inşa etmekte zorlanabilir. "Gerçekten seviliyor muyum?" ya da "Ya terk edilirsem?" gibi düşünceler sıklıkla gündeme gelir.

  2. Şefkat Açlığı
    Çocuklukta sevgi ve şefkatle yeterince beslenmeyen bireyler, yetişkinliklerinde bu duyguları başkalarından bekler. Ancak bu eksiklik hissi, genellikle kolay kolay dolmaz.

  3. Onay ve Takdir İhtiyacı
    Başarılar küçümsendiğinde ya da yeterince takdir edilmediğinde, birey yetişkinlikte sürekli onaylanma arayışına girebilir. "Daha fazlasını yapmalıyım" düşüncesi, bu ihtiyacın bir yansımasıdır.

  4. İlişkilerde Kaçınma ya da Aşırı Bağlanma
    Çocukluk yaraları, yetişkinlikte bağlanma sorunlarıyla kendini gösterebilir. Kimi zaman bağlanmaktan kaçınma, kimi zaman ise aşırı bağımlı bir tutum sergileme eğilimi oluşabilir.

Yaraların İyileştirilmesi Mümkün
Geçmişin etkilerinden kurtulmak ve daha sağlıklı bir yaşam inşa etmek için birkaç önemli adım atılabilir:
  1. Farkındalık Geliştirmek
    Çocuklukta yaşananların bugünkü davranışları nasıl etkilediğini anlamak, iyileşme yolculuğunun başlangıcıdır.

  2. Kendine Şefkat Gösterme
    Ebeveynlerin sağlayamadığı sevgiyi, birey kendi kendine sunabilir. Kendine değer vermek, içsel huzurun kapısını aralar.

  3. Sağlıklı Sınırlar Koymak
    Duygusal sınırları belirlemek, bireyin kendini korumasına ve daha sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olur.

  4. Profesyonel Destek Almak
    Geçmişin yaralarını tek başına iyileştirmek zor olabilir. Uzman desteği, bu süreçte bireylere rehberlik edebilir.

Sessiz Yükler Bırakılabilir
Çocukluktan taşınan yaralar, bireyin suçu değildir. Ancak iyileşme ve bu yaraların etkilerini geride bırakma sorumluluğu yetişkinlikte mümkündür. Geçmişi anlamak ve onun yükünden kurtulmak, daha sağlıklı bir hayatın kapılarını açabilir.
 
 
 

Prof. Dr. Dilek Şirvanlı Özen

Psikolog, Akademisyen, Ebeveyn Danışmanı, Çift ve Aile Danışmanı

İstanbul / Türkiye

 

Eğitimlerden ve blog yazılarından haberdar olmak için abone olabilirsiniz.

Abone olduğunuz için teşekkür ederiz!

  • LinkedIn
  • X
  • Instagram
bottom of page